مواد غذایی تقلبی و هشدارهای بی‌نتیجه
- توضیحات
- منتشر شده در یکشنبه, 09 آذر 1393 04:16
آذوح: فیروزه رمضانزاده
در سال‌های گذشته شهروندان ایرانی بار‌ها خبرهایی از پرونده قطور مواد غدایی غیرایمن و ناسالم را خوانده و شنیده‌اند، مسئولان دست اندرکار هم در خوش بینانه‌ترین حالت، وعده پیگیری داده‌اند، پیگیری‌هایی که اغلب نتیجه مطلوبی درپی نداشته است.
از استفاده از خمیر مرغ در سوسیس و کالباس تا مصرف روغن پالم در صنایع لبنی، عسل تهیه شده از آب و قند، زعفران رنگ شده با رنگ‌های شیمیایی، برنج‌های وارداتی آلوده، سبزیجات و صیفی‌جات آبیاری شده با فاضلاب، گوشت‌های وارداتی تاریخ مصرف گذشته، شیرهای مخلوط شده با وایتکس و مواد شوینده تا برخی از عرقیات گیاهی. چندی پیش نیز بار دیگر، وزارت بهداشت ایران درمورد مصرف شماری از مواد غذایی تقلبی به مردم هشدار داد.
حال این پرسش مطرح می‌شود که آیا شهروندان ایرانی مواد غذایی تقلبی را تحریم می‌کنند؟ بی‌توجهی مردم به خرید این مواد هم چون مواد لبنی پر چرب و دیگر مواد غذایی آلوده تا چه زمانی ادامه خواهد یافت؟ آیا انتشار چنین خبرهایی تاثیری بر میزان مصرف و قیمت‌ها گذاشته است؟
چهارم آذرماه سال جاری وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نسبت به مصرف شماری از مواد غذایی و محصولاتی که در تولید آن‌ها «تقلب» شده است هشدار داد.
تارنمای روزنامه اعتماد در این زمینه نوشته است: «عسل تهیه شده از آب و قند، زعفران رنگ شده با رنگ‌های شیمیایی، فرآورده‌های پروتئینی دارای خمیر مرغ و لبنیات آغشته به پالم» تازه‌ترین فهرستی است که به‌عنوان محصولاتی که همچنان در تولید آن‌ها «تقلب می‌شود» از سوی وزارت بهداشت اعلام شده است.»
سازمان استاندارد از کیفیت پایین محصولات خبر دارد
مریم یکی از روزنامه نگاران فعال در حوزه صنایع غذایی که در تهران ساکن است به جرس می‌گوید: «تقلب در مواد غذایی به ویژه سوسیس و کالباس دارای درجه بندی است. این محصولات معمولا از گوشت تازه تولید نمی‌شوند حتی سازمان استاندارد نیز از این موضوع اطلاع دارد.»
این روزنامه نگار بالابودن قیمت مواد اولیه را از دلایل عدم استفاده از گوشت تازه در سوسیس و کالباس در ایران می‌داند و می‌افزاید: «کیفیت گوشت‌های بکار رفته در محصولات سوسیس و کالباس در حد نزدیک به استاندارد است اما در پایین‌ترین حد ممکن.»
به گفته وی، از سوی دیگر ماشین آلات به کار رفته در کارخانجات تولید سوسیس و کالباس داخل یکی از قدیمی‌ترین دستگاه هاست به حدی که استفاده از برخی از این ماشین الات در دنیا منسوخ شده است.»
مریم در ادامه توضیح می‌دهد که مدتی پیش یک گاراژ را پیدا کرده بودند که به جای روغن لادن، چند روغن مایع را با هم مخلوط و در بطری‌های روغن لادن پر می‌کردند و به بازار توزیع می‌کردند مدتی بعد هم متولیان امر متوجه این تخلف شدند و از ادامه تولید این محصول تقلبی جلوگیری کردند.
او که پس از اطلاع از این تقلب‌ها تا حد امکان از خوردن محصولات و غذاهای پرچرب خودداری کرده است ادامه می‌دهد: «حتی پزشکان تغذیه و کار‌شناسان مواد غذایی اعلام کرده‌اند که عوارض ناشی از مصرف این محصولات به تدریج در بدن فرد ظاهر می‌شود که برای نمونه می‌توان به ریزش مو در زنان و مردان، کوتاهی قد نسل جدید مردم در ایران و در نهایت شیوع برخی از انواع سرطان اشاره کرد.»
مردادماه سال جاری نیز رسول کدخدایی، رئیس پژوهشکده علوم و صنایع غذایی گفته بود: «تقلب در مواد غذایی در کشور بیداد می‌کند و دستگاه‌های نظارتی نظارت لازم را نمی‌توانند انجام دهند.»
در همان ماه، حسن هاشمی، وزیر بهداشت از کاربرد روغن پالم در شیر و لبنیات خبرداد. این افشاگری منجر به شکایت وکلای دادگستری به دادسرای کارکنان دولت و احضار رؤسای سازمان‌های غذا و دارو و استاندارد به دادسرا شد اما با وجود ایجاد موجی از نگرانی در بین مردم ایران٬ دولت نام هیچ یک از شرکت‌های متخلف را اعلام نکرد. هنوز هم محصولات شرکت‌هایی که تخلف در تولید آن‌ها صورت گرفته، در بازار لبنیات ایران موجود است.
پالم (نخل)، دارای اسید چرب اشباع و سنگین است و به ویژه برای افراد دارای کلسترول و سنین بالا مناسب نیست این درحالی است که برپایه گزارش‌های وزارت بهداشت، آمار مرگ و میر ناشی از بیماری‌های قلب و عروق در ایران بالا است.
در شهریورماه سال جاری نیز صدور بخشنامه ممنوعیت استفاده از خمیر مرغ در سوسیس و کالباس موجب واکنش‌هایی از سوی تولیدکنندگان این فراورده‌های پروتئینی برانگیخت.
خمیر مرغ، گوشت‌های مازادی است که پس از تمیز کردن مرغ، توسط دستگاهی جدا و به چرخه مصرف وارد می‌شود.
کابوس‌هایی که به تبلیغ تبدیل می‌شوند
احسان، یک کارمند ساکن تهران با اشاره به تغییر الگوی مصرف لبنیات و سوسیس و کالباس در شهرهای بزرگ به جرس می‌گوید: «از وقتی متوجه شدم که از خمیر مرغ در تولید سوسیس و کالباس استفاده می‌شود از خرید آن‌ها صرف نظر کرده‌ایم، همین طور من و خانواده‌ام ترجیح می‌دهیم به جای شیر از بستنی، قرص‌های کلسیم و مواد غذایی جایگزین استفاده کنیم.»
در سال‌های گذشته به یاد داریم که بار‌ها خبرهایی مبنی بر ناسالم و غیر استاندارد بودن برنج در ایران منتشر شد اما چند سال بعد کابوس برنج‌های تقلبی که می‌گفتند سلامت مردم را تهدید می‌کند به تبلیغ فروش آن‌ها در بسیاری از رسانه‌های دیداری و شنیداری تبدیل شد.
مهناز، یک خانم آموزگار در این زمینه به جرس می‌گوید: «چرا رسانه‌ها بی‌جهت مردم را می‌ترسانند؟ از روزی که گفتند و نوشتند شیر‌ها سرطان‌زا شده‌اند و به آن آب، چربی و جوش شیرین اضافه می‌کنند و از طرفی گفتند برخی ازانواع برنج تقلبی هستند دو دختر من لب به شیر نمی‌زنند، برنج هم خیلی کم می‌خورند. من و دخترانم تا پیش از این لب به گوشت قرمز نمی‌زدیم حالا به ممنوعیت‌های غذایی جدید ما شیرهم اضافه شده است.»
وی می‌افزاید: «سوسیس و کالباس هم که از سال‌ها پیش نمی‌خوردیم چون یکی از بستگان ما در یکی از کارخانجات تولید سوسیس و کالباس کار می‌کند توضیحاتی که او یک بار در مورد تولید این مواد داد ما را برای همیشه از خوردن این محصولات بیزار کرد.»
نویسنده وبلاگ ساری گلین در مطبی پیرامون تقلب در مواد غذایی در ایران نوشته است: «می‌خواهیم قند و شکر مصرف نکنیم چون می‌دونیم که تولید این‌ها بهداشتی نیست اما از اون طرف عسل‌های موجود در بازار همگی یا از شکر تولید شده یا توسط زنبورهایی که به جای شهد گل از شکر تغذیه کرده‌اند.»
او در ادامه نوشته است: «شیر می‌خری به جای شیر طیبعی و تازه از شیر خشک‌های وارداتی از چین که معلوم نیست آلوده به مواد سرطان زا باشد یا نباشد، تولید شده. بهتره به این لیست، میوه‌های وارداتی که اندازه‌های غیر متعارفی دارند و یا برای خوشرنگ شدنشان و براق بودن از پارافین و سایر مواد شیمیایی استفاده می‌شه اضافه کنیم.»
